به گزارش گام اقتصادی،در پژوهشی که تحت رساله دکتری مجتبی کلهر محمدی، دانشجوی رشته مهندسی نفت پردیس بینالمللی کیش دانشگاه تهران و به راهنمایی دکتر سیاوش ریاحی، رئیس انستیتو مهندسی نفت و استاد دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تهران انجام شده، راهکاری نوین بر مبنای فناوری همگرا معرفی شده است. این فناوری با ترکیب بیوشیمی و نانوتکنولوژی، برای اولین بار به منظور رفع آسیب سازند مخزن در چاههای نفت و گاز ارائه شده است.
دکتر سیاوش ریاحی، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تهران، با اشاره به اهمیت بهرهبرداری بهینه از چاههای نفت و گاز پس از عملیات حفاری، اظهار کرد: «یکی از چالشهای اصلی در این صنعت، آسیب به سازند مخزنی است که باعث کاهش بهرهوری میشود. راهکار پیشنهادی این پژوهش به کمک فناوری همگرا، میتواند تزریقپذیری را تا ۵۰ درصد بهبود داده و هزینه بهرهبرداری را تا ۳۰ درصد کاهش دهد.»
وی در توضیح روش پیشنهادی گفت: «فناوری این پژوهش شامل تزریق بیو-نانو کاتالیست است که به بازیابی و بهبود تراوایی سنگ مخزن پس از عملیات حفاری کمک میکند. این کاتالیست در محل سایت ساخت میشود و مشابه اسیدکاری، در فرآیند تکمیل چاه به مخزن تزریق میگردد، که باعث تخریب کمپلکسهای شیمیایی در مخزن و بازگشت تراوایی میشود. آزمایشها نشان میدهند که تزریق این بیو-نانوکاتالیست میتواند تراوایی را تا ۲۰ تا ۳۰ درصد بهبود بخشد.»
دکتر ریاحی همچنین در مورد بیو-نانوکاتالیستها توضیح داد: «این ترکیبات در صنایع مختلفی مانند زیستپالایی، زیستحسگرها، و زیستپزشکی استفاده شدهاند. نانوافزایهها به دلیل سطح مقطع بالاتر و مقاومت مکانیکی بیشتر، قابلیت بارگذاری و قدرت کاتالیستی بالاتری دارند. این ویژگیها به بهبود فرآیندهای انتقال جرم و اصلاح سطوح کمک میکند.»
این پژوهش که تا کنون به تولید محصول نیمهصنعتی نیز انجامیده، با عنوان “Developing novel bio-nano catalyst well clean up fluid to remove formation damage induced by polymeric water-based drilling fluids” در انتشارات الزویر منتشر شده و در دسترس علاقهمندان قرار دارد.